تصمیمگیری برای ورود به دنیای معاملات مالی، خود یک چالش بزرگ است. اما پس از آن، یک سؤال اساسی دیگر پیش میآید: “کدام بازار برای من مناسبتر است: فارکس یا ارز دیجیتال؟”

برخی از معاملهگران، بازار فارکس را به عنوان بازاری باسابقه و مبتنی بر اقتصاد کلان میستایند، در حالی که طرفداران ارز دیجیتال از نوآوری، پتانسیل رشد انفجاری و آزادی عمل آن دفاع میکنند. اما حقیقت این است که هیچکدام به ذات “بهتر” نیستند؛ این اهداف، شخصیت و ریسکپذیری شماست که تعیین میکند کدام بازار برایتان مناسبتر است.
مخفف Foreign Exchange به معنای «تبادل ارزهای خارجی» است. این بازار، بزرگترین بازار مالی جهان است که در آن ارزهای فیات (پولهای رایج ملی) مانند دلار آمریکا (USD)، یورو (EUR) و ین ژاپن (JPY) در مقابل یکدیگر معامله میشوند. حجم معاملات روزانه آن به بیش از ۶ تریلیون دلار میرسد.
بازار خرید و فروش داراییهای دیجیتال غیرمتمرکز مانند بیتکوین (BTC) و اتریوم (ETH) است. این بازار بسیار جدیدتر (از ۲۰۰۹ به بعد) و با نوسانات قیمتی بسیار شدیدتر شناخته میشود. حجم معاملات روزانه آن در مقایسه با فارکس کمتر است (در حدود ۱۰۰-۲۰۰ میلیارد دلار).
برای آموزش ترید ارز دیجیتال مقاله ی چگونه در صرافیهای ارز دیجیتال معامله کنیم؟ یک راهنمای گامبهگام و ایمن برای آموزش ترید ارز دیجیتال را مطالعه کنید .
حالا که تعریف پایه را مرور کردیم، به سراغ تفاوتهای اصلی میرویم.

این بنیادیترین تفاوت فارکس و کریپتو است.
شما در حال معاملهی «پول» هستید. هر ارز، پشتوانه یک دولت و اقتصاد یک کشور است. ارزش آن تحت تأثیر عواملی مانند نرخ بهره، تورم، سیاستهای پولی بانک مرکزی و ثبات سیاسی آن کشور قرار دارد.
شما در حال معاملهی یک «دارایی دیجیتال» یا یک پلتفرم غیرمتمرکز هستید. ارزش یک ارز دیجیتال عمدتاً بر اساس عرضه و تقاضا، کاربردپذیری فناوری آن، مقررات دولتی، اخبار و احساسات سرمایهگذاران تعیین میشود.
نتیجه: فارکس بیشتر شبیه تحلیل اقتصاد کشورهاست، در حالی که کریپتو شبیه تحلیل یک فناوری نوظهور و جامعه حامی آن است.
این تفاوت، تأثیر مستقیمی بر سبک زندگی و برنامهریزی معاملاتی شما دارد.
بازار فارکس به صورت ۲۴ ساعته و در ۵ روز هفته (از دوشنبه تا جمعه به وقت ایران) فعال است. در تعطیلات آخر هفته، بازار کاملاً بسته است.
بازار کریپتو هیچگاه نمیخوابد. این بازار به صورت ۲۴ ساعته و در ۷ روز هفته فعال است. شما میتوانید در هر ساعتی از شبانهروز، حتی در روزهای تعطیل، معامله کنید.
نتیجه: اگر شغل روزانه دارید و میخواهید فقط در ساعات مشخصی معامله کنید، فارکس ساختار منظمتری دارد. اما اگر به انعطاف کامل زمانی نیاز دارید، کریپتو برتری واضحی دارد.
میزان نوسانات شاید یکی از مهمترین فاکتورها برای معاملهگران تازهکار باشد.
نوسانات کم و کنترلشده (معمولاً ۰.۵% تا ۱% در روز)
نوسانات شدید و غیرقابل پیشبینی (گاهی تا ۲۰% در روز)
به دلیل حجم بسیار بالای معاملات و حضور بازیگران بزرگ نهادی، نوسانات قیمت در فارکس معمولاً کمتر و کنترلشدهتر است. این محیط برای کسانی که ریسکپذیری متوسطی دارند مناسبتر است.
بازار کریپتو به دلیل نوپا بودن و حجم معاملات پایینتر، مشهور به نوسانات شدید و غیرقابل پیشبینی است. این ویژگی هم یک فرصت است و هم یک تهدید: امکان سودهای کلان در مدت کوتاه وجود دارد و خطر از دست دادن سرمایه به همان سرعت بالاست.
نتیجه: فارکس برای معاملهگران محتاطتر و کریپتو برای سرمایهگذاران/معاملهگران با ریسکپذیری بسیار بالا مناسبتر است.
بدون شک، نقدشوندهترین بازار جهان است. حجم عظیم معاملات به این معنی است که شما میتوانید مقادیر بسیار بزرگی را در کسری از ثانیه و با کمترین اختلاف بین قیمت خرید و فروش معامله کنید.
نقدشوندگی در این بازار به طور قابل توجهی کمتر است و بین ارزهای مختلف بسیار متفاوت است. برای آلتکوینهای کوچکتر، نقدشوندگی میتواند بسیار پایین باشد.
ارائه اهرمهای بسیار بالا (حتی ۱:۵۰۰ یا ۱:۱۰۰۰) رایج است. این به دلیل نوسانات کمتر و نقدشوندگی بالای بازار است.
مقررات اعمال اهرم سختگیرانهتر است. صرافیها معمولاً اهرمهای پایینتری (مثلاً از ۱:۲ تا ۱:۱۰۰) ارائه میدهند.
یک بازار بسیار قدیمی و تحت نظارت نهادهای نظارتی معتبر در سراسر جهان است. این نظارتها از سرمایه معاملهگران خرد محافظت میکند.
این بازار عمدتاً غیرمتمرکز و فاقد یک نهاد نظارتی مرکزی است. خطر هک صرافیها و کلاهبرداریهای مختلف در این فضا بسیار بالاتر است.
همانطور که مشاهده کردید، مقایسه بازارهای مالی فارکس و کریپتو نشان میدهد که هر کدام ویژگیهای منحصر به فردی دارند. انتخاب نهایی یک تصمیم کاملاً شخصی است:
بهترین راهکار برای بسیاری از افراد، ممکن است تخصیص بخشی از سرمایه به هر دو بازار باشد تا هم از ثبات نسبی فارکس بهره ببرند و هم از پتانسیل رشد کریپتو جا نمانند. در نهایت، موفقیت در هر بازاری مستلزم آموزش، داشتن یک استراتژی قوی و مدیریت ریسک صحیح است.
برای آشنایی بیشتر با معاملات مقاله ی مقدمهای جامع بر دنیای معاملات: از صفر تا گامهای اولیه را مطالعه بکنید .